Τι είναι αυτό το μικροβίωμα που ακούμε συνέχεια;
Έγινε ενημέρωση: 11 Απρ 2021
της Χριστίνας Γκουντέλου
Πως θα σου φαινόταν αν σου έλεγα ότι από την ώρα που ερχόμαστε στη ζωή, δεν μένουμε στιγμή μόνοι μας; Σίγουρα θα σου φαινόταν περίεργο, όμως, η αλήθεια είναι ότι συμβιώνουμε με 10-100 τρισεκατομμύρια μικροοργανισμούς που αποτελούν τη φυσιολογική μικροβιακή χλωρίδα του σώματός μας, το μικροβίωμα.
Τι είναι το μικροβίωμα;
Η λέξη μικροβίωμα χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1988 από τον Whipps και τους συνεργάτες του για να περιγράψει «μία χαρακτηριστική μικροβιακή κοινότητα σε μία πολύ καλά καθορισμένη περιοχή με ξεχωριστές φυσικοχημικές ιδιότητες». Ωστόσο, ο πιο συχνά αναφερόμενος ορισμός είναι αυτός του Αμερικανού νομπελίστα Joshua Lederberg, ο οποίος αναφέρει το μικροβίωμα ως ένα «οικολογικό σύστημα συμβιωτικών και ίσως παθογόνων μικροοργανισμών που βρίσκονται στο ανθρώπινο σώμα ή σε άλλο περιβάλλον». Το μικροβίωμα όμως δεν εντοπίζεται αποκλειστικά στον άνθρωπο, καθώς έχει βρεθεί και μελετηθεί και σε άλλα ζώα και φυτά, ακόμη και σε μονοκύτταρους θαλάσσιους οργανισμούς, αλλά και σε δείγματα εδάφους και νερού. Σήμερα, ο όρος μικροβίωμα συνήθως αναφέρεται στο σύνολο των μικροοργανισμών που ζουν σε μια συγκεκριμένη θέση.
Το ανθρώπινο μικροβίωμα, επομένως, είναι το άθροισμα όλων των μικροοργανισμών που βρίσκονται πάνω ή μέσα σε ανθρώπινους ιστούς και βιολογικά υγρά. Σίγουρα θα έχεις ακούσει για τους μικροοργανισμούς που κατοικούν στο έντερο, αλλά οι μικροοργανισμοί βρίσκονται παντού στο σώμα μας: στο δέρμα, στους πνεύμονες, στο στόμα κ.λπ. Το ανθρώπινο μικροβίωμα αποτελείται από μια ποικιλία μικροοργανισμών, συμπεριλαμβανομένων των ευκαρυωτικών, των αρχαίων, των βακτηρίων και των ιών. Λόγω του μικρού τους μεγέθους, ωστόσο, οι μικροοργανισμοί αποτελούν μόνο το 1 έως 3% της μάζας του σώματός μας.
Ήξερες ότι...
...τα βακτήρια σε ένα ανθρώπινο σώμα είναι δέκα φορές περισσότερα από τα ανθρώπινα κύτταρα, με περίπου 1000 περισσότερα γονίδια από ό,τι υπάρχουν στο ανθρώπινο γονιδίωμα.
Αυτή η αναλογία ακόμη συζητιέται στην επιστημονική κοινότητα, με μια έρευνα του 2016 να υποστηρίζει ότι μάλλον έχουμε τόσα βακτήρια μέσα στο σώμα μας όσα και ανθρώπινα κύτταρα.
Απαραίτητοι σύμμαχοί μας
Μερικοί μικροοργανισμοί που αποικίζουν τον άνθρωπο είναι συμβιωτικοί, που σημαίνει ότι συνυπάρχουν χωρίς να βλάπτουν τους ανθρώπους. Άλλοι έχουν αμοιβαία σχέση με τους ανθρώπους-ξενιστές τους, δηλαδή τόσο ο άνθρωπός όσο και ο μικροοργανισμός επωφελούνται από αυτή τη συνύπαρξη. Και τέλος, ορισμένοι είναι παθογόνοι μικροοργανισμοί που μπορούν να μας βλάψουν όταν το ανοσοποιητικό μας σύστημα δεν είναι αρκετά ισχυρό.
Fun Fact
Tο μικροβίωμα του εντέρου σου αποτελείται από περίπου 10 τρισεκατομμύρια μικροοργανισμούς,
δηλαδή πολλοί περισσότεροι από όλους τους ανθρώπους
που βρίσκονται αυτή τη στιγμή πάνω στη Γη!
Και θα με ρωτήσεις τώρα, τι με νοιάζουν όλα αυτά;
Σε νοιάζουν καθώς τα περισσότερα μικρόβια του μικροβιώματός μας δεν είναι επιβλαβή για εμάς και στην πραγματικότητα, είναι απαραίτητα για τη διατήρηση της υγείας μας. Για παράδειγμα, παράγουν ορισμένες βιταμίνες που δεν έχουμε τα γονίδια για να φτιάξουμε, διαλύουν την τροφή μας ώστε να λάβουμε τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, «διδάσκουν» το ανοσοποιητικό μας σύστημα πώς να αναγνωρίζει επικίνδυνους εισβολείς και πως να τους αντιμετωπίζει και άλλες πολλές λειτουργίες.
Fun Fact
Τα μικρόβια στο ανθρώπινο σώμα είναι περισσότερα από τα αστέρια που υπάρχουν στον γαλαξία
Όπως καταλαβαίνεις, το μικροβίωμα, αυτοί οι μικροσκοπικοί συγκάτοικοι του σώματός μας, είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι του οργανισμού μας. Αναρωτιέσαι από που έρχονται αυτοί οι μικροοργανισμοί στο σώμα σου; Stay tuned! Σε επόμενο άρθρο θα δούμε πως διαμορφώνεται το μικροβίωμα στον άνθρωπο καθώς και τους παράγοντες που το επηρεάζουν.
Τι να θυμάσαι:
Συμβιώνουμε με τρισεκατομμύρια μικροοργανισμούς.
Η πλειονότητα των μικροοργανισμών αυτών είναι αβλαβή και μάλιστα απαραίτητα για τη διατήρηση της υγείας μας.
Όλοι αυτοί οι μικροσκοπικοί συγκάτοικοί μας αποτελούν το μικροβίωμά μας.
Για περισσότερες πληροφορίες:
The Human Microbiome Project (HMP) : https://www.hmpdacc.org/ihmp/overview/
World Microbiome Day : https://worldmicrobiomeday.com/
Marchesi JR, Ravel J (2015). "The vocabulary of microbiome research: a proposal". Microbiome. 3: 31. doi:10.1186/s40168-015-0094-5. PMC 4520061. PMID 26229597
Xiaoni Liu ''Microbiome'', Yale J Biol Med. 2016 Sep; 89(3): 275–276
Mundasad, Smitha (13 June 2012). "Human Microbiome Project reveals largest microbial map"
Soraya Mezouar, Yannick Chantran, Justin Micheld, Alexandre Fabre, Jean-Christophe Dubusa, Marc Leonea,Youssouf Sereme, Jean-Louis Mège, Stéphane Ranque, Benoît Desnues, Pascal Chanez, Joana Vitte, ''Microbiome and the immune system: From a healthy steady-state to allergy associated disruption'', Human Microbiome Journal, Volume 10, December 2018, Pages 11-20
Μήπως διαβάζοντας το άρθρο σου δημιουργήθηκαν περισσότερες απορίες;
Μη διστάσεις να επικοινωνήσεις μαζί μας στο email μας ή μέσω dm στο Instagram και στο Facebook.
Λίγα λόγια για την Χριστίνα Γκουντέλου...
"Γειά σας! Ονομάζομαι Χριστίνα Γκουντέλου και είμαι απόφοιτος του τμήματος Βιολογικών
Εφαρμογών και Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Η βιολογία ήταν ανέκαθεν η μεγάλη μου αγάπη. Μια επιστήμη αχανής, που συνδέονται όλα μεταξύ τους και που χωρίς αυτή δεν θα γνωρίζαμε τίποτα για την ύπαρξή μας...
Ξεκινώντας τώρα τα επαγγελματικά μου βήματα, θέλω να ακολουθήσω τον τομέα της ιατρικής βιολογίας. Η σύνδεση ασθενειών και μικροοργανισμών μου κεντρίζει το ενδιαφέρον και με αυτό θα ασχοληθώ και στην πρακτική μου. Ωστόσο, δεν κρύβω ότι ο κρυφός που πόθος είναι να ασχοληθώ με την έρευνα στον τομέα του καρκίνου. Θα δούμε όμως πως τα φέρνει η ζωή!
Στον ελεύθερό μου χρόνο, μου αρέσει να ασχολούμαι με τη φωτογραφία και το χορό."