Κορονοϊός: Μια πρώτη γνωριμία
Έγινε ενημέρωση: 11 Σεπ 2020
Ήρθε αυτή η λέξη στη ζωή μας με την είσοδο του 2020 και καθώς φαίνεται θα μείνει για καιρό! Καθημερινά συζητήσεις, αναζητήσεις στο διαδίκτυο και παντού αντικρουόμενες απαντήσεις. Πώς δρα, όμως, μέσα στο σώμα μας; Πώς αντιδρά το ανοσοποιητικό μας; Τι πρέπει να ξέρω; Ας μάθουμε, λοιπόν, ποιος είναι αυτός ο ιός συνοπτικά, και πώς μπορεί να μας επηρεάσει, πάντα σύμφωνα με επιστημονικά τεκμηριωμένες πηγές.
Η δομή του SARS-CoV-2
Ο κορονοϊός SARS-CoV-2 είναι ένας ιός που έχει αποθηκευμένες τις οδηγίες για την κατασκευή του σε RNA. Γι’ αυτό θα έχετε ακούσει πως πολλές φορές τον χαρακτηρίζουν οι επιστήμονες ως RNA-ιό. Το RNA για να προστατευτεί είναι κλεισμένο σε έναν λιπιδικό φάκελο - μια μεμβράνη αποτελούμενη από λιπίδια πάνω στην οποία στηρίζονται διάφορες πρωτεΐνες. Μια από αυτές είναι και οι πρωτεΐνες-ακίδες που φαίνεται να σχηματίζουν κάτι σαν κορώνα στο εξωτερικό του, εξού και το όνομα κορονοϊός (Εικόνα 1).
Ο πολλαπλασιασμός του ιού
Όπως κάθε ιός έτσι κι ο κορονοϊός αποτελεί υποχρεωτικό ενδοκυτταρικό παράσιτο. Τι σημαίνει αυτό; Για να μπορέσει να πολλαπλασιαστεί έχει άμεση ανάγκη να χρησιμοποιήσει τα εργαλεία που υπάρχουν στα κύτταρά μας. Το πρώτο στάδιο είναι η είσοδος στο κύτταρο. Για να το κάνει αυτό προσδένεται με τις ειδικές πρωτεΐνες της «κορώνας» του σε μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στην επιφάνεια των κυττάρων των πνευμόνων μας. Στη συνέχεια, αφού έχει προσδεθεί στα κύτταρά μας, εισάγεται στο εσωτερικό τους. Δεν σταματάει όμως εκεί. Ο ιός ξεγελάει το κύτταρο, το οποίο και αρχίζει να διαβάζει την πληροφορία στο RNA του ιού σαν να ήταν δικό του RNA! Έτσι, φτιάχνει πολλούς-πολλούς νέους ιούς. Οι νέοι ιοί βγαίνουν από το μολυσμένο κύτταρο και μολύνουν πολλά νέα υγιή γειτονικά κύτταρα (Εικόνα 2). Η όλη διαδικασία δεν μένει απαρατήρητη από τους «άγρυπνους φρουρούς» του σώματός μας, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού.
Πώς αντιδρά το σώμα μας;
Τα κύτταρα του ανοσοποιητικού αρχίζουν να επιτίθενται και καταστρέφουν τα μολυσμένα κύτταρα από τον ιό καθώς και τον ίδιο τον ιό προσπαθώντας να περιορίσουν τη ζημιά. Σε κάποια άτομα όμως η μόλυνση είναι αρκετά εκτεταμένη και η ζημιά στους πνεύμονες αρκετά μεγάλη, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να μεταφέρουν επαρκές οξυγόνο στο αίμα. Αν θέλαμε να το φανταστούμε, οι πνεύμονες ενός βαριά ασθενούς θα έμοιαζαν σαν να είναι γεμάτοι πληγές, και οι σάκοι που συλλέγουν το οξυγόνο γεμάτοι υγρό. Αυτό ευνοεί την ανάπτυξη και άλλων μολύνσεων στους τραυματισμένους πνεύμονες που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στο θάνατο. Επειδή η πρωτεΐνη που αναγνωρίζει ο ιός για να προσδεθεί στην επιφάνεια των κυττάρων μας, βρίσκεται και σε άλλα όργανα εκτός από τους πνεύμονες θα έχετε ακούει στις ειδήσεις ότι έχουμε την εικόνα μιας πολυ-συστηματικής νόσου που προσβάλει περισσότερα από ένα όργανα. Πράγματι αρκετοί ασθενείς εμφάνισαν επιπλοκές στο γαστρεντερικό, στην καρδιά, στο νευρικό, στους νεφρούς, στο ήπαρ ακόμη και στο δέρμα.
Γιατί ακούμε συνέχεια καινούρια πράγματα για τον ιό;
Παρόλο που γνωρίζουμε την οικογένεια των κορονοϊών από παλιά, ο ιός αυτός είναι νέος και άγνωστος στην επιστημονική κοινότητα και μαθαίνουμε παράλληλα με την εξέλιξη της πανδημίας. Η επιστημονική κοινότητα σε αυτή την πανδημία έδειξε ότι έχει πολύ καλά αντανακλαστικά και αντέδρασε γρήγορα ώστε να σώσει όσο το δυνατόν περισσότερες ζωές. Ωστόσο, είχε ως αποτέλεσμα να δημοσιεύονται εργασίες χωρίς να έχουμε πλήρη εικόνα και, για το λόγο αυτό, μπορεί να δείτε επιστημονικά άρθρα που παρουσιάζουν αντικρουόμενα δεδομένα. Υπομονή και πρόληψη ακολουθώντας τα μέτρα περιορισμού της εξάπλωσης μέχρι να έχουμε πιο ξεκάθαρες απαντήσεις για την ανοσοποίηση έναντι του ιού και τις μεθόδους θεραπείας του.
Έχεις απορίες που δεν σου λύθηκαν με το άρθρο;
Επικοινώνησε μαζί μας και αν γνωρίζουμε θα χαρούμε να σου τις λύσουμε!
Θέλεις αν μάθεις περισσότερα για τους μικροοργανισμούς;
Δεν έχεις παρά να πατήσεις εδώ για να διαβάσεις το άρθρο της Κατερίνας Τσιόκα!
Για περισσότερες πληροφορίες:
He, F, Deng, Y, Li, W. Coronavirus disease 2019: What we know? J Med Virol. 2020; 92: 719– 725. https://doi.org/10.1002/jmv.25766
Feria Hikmet, Loren Méar, Åsa Edvinsson, Patrick Micke, Mathias Uhlén, Cecilia Lindskog. The protein expression profile of ACE2 in human tissues. Mol Syst Biol. (2020) 16: e9610https://doi.org/10.15252/msb.20209610
Yao XH, Li TY, He ZC, et al. [A pathological report of three COVID-19 cases by minimal invasive autopsies]. Zhonghua Bing li xue za zhi = Chinese Journal of Pathology. 2020 May;49(5):411-417. DOI: 10.3760/cma.j.cn112151-20200312-00193.
εικόνα από: Fusion Medical Animation στο Unsplash.com