Amanita muscaria ή αλλιως “Βόλτα στο στρουμφόσπιτο”
Έγινε ενημέρωση: 3 Νοε 2020
Και ποιος δεν έχει δει Στρουμφάκια όσο ήταν παιδί; Αυτά τα μικροσκοπικά μπλε πλασματάκια που έμεναν στα μανιταρόσπιτα τους και όλο έμπλεκαν σε περιπέτειες, μας έχουν συντροφεύσει στα παιδικά μας χρόνια. Τελικά υπάρχει το στρουμφοχωριό;
Σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες το στρουμφοχωριό δεν υπάρχει. Μην απογοητεύεστε όμως. Τα μανιταρόσπιτα των Στρουμφ 🍄υπάρχουν. Ναι! Καλά διαβάσατε! Δεν είναι άλλα από τα μανιτάρια του είδους Amanita muscaria.
Πάμε να το γνωρίσουμε καλύτερα…
Ήξερες ότι…
Παραδοσιακά χρησιμοποιήθηκε από τους λαούς της Ευρώπης για την αντιμετώπιση των ενοχλητικών μυγών. Μάλιστα σε αυτή τη χρήση οφείλει και το όνομά της, καθώς το “muscaria” προέρχεται από τη λατινική λέξη “muscus” = μύγα. Μπορεί σε αυτή την πρακτική να έχει στηριχθεί το όνομά της, ωστόσο πρόκειται μάλλον για λαϊκό μύθο.
Μπορείς να το συναντήσεις σε κωνοφόρα και φυλλοβόλα δάση των εύκρατων περιοχών κυρίως του Βόρειου Ημισφαιρίου. Όχι αυτό δεν σημαίνει ότι την στρουμφίσαμε! Μονοπάτια σε δάση με έλατα, οξιές και βελανιδιές είναι τα ιδανικά μέρη για την ανάπτυξή τους. Και όχι αυτό δεν έχει να κάνει με κάποιο χωραφάκι του Μπάρμπα Στρουμφ, ούτε με την τοποθεσία του πύργου του Δρακουμέλ. Τα δάση αυτά έχουν εδάφη που διατηρούν την υγρασία τους, έτσι ώστε τα μανιτάρια να έχουν όλη την υγρασία που απαιτούν στη διάθεσή τους.
Αν το καταναλώσεις ωμό, όμως, σίγουρα την στρούμφισες! Μετά την κατανάλωσή της έχουν αναφερθεί περιστατικά δηλητηρίασης σε μικρά παιδιά και συμπτώματα παραισθήσεων σε ενήλικες, λόγω των τοξινών που παράγει.
Προσοχή!
Δεν συνίσταται η κατανάλωση άγριων μανιταριών. Η μορφολογία, τα χρώματα, ακόμη και αυτά τα χαρακτηριστικά στίγματα στο «καπέλο» του μανιταριού μπορούν να διαφοροποιούνται κατά περίπτωση και να ξεγελάσουν και το πιο έμπειρο μάτι! Και μπορεί Στρουμφ να μην υπάρχουν, αλλά σίγουρα δεν θα ήθελα να πέσω στα χέρια του Δρακουμέλ μετά από μια ήσυχη βόλτα στο δάσος.
Μετά την κατανάλωσή της, οι τοξίνες της Amanita muscaria απομακρύνονται μέσα από τα ούρα σε διάστημα 20-90 λεπτών. Αυτή η πληροφορία δεν ήταν άγνωστη στους λαούς της Σιβηρίας. Τα μανιτάρια αυτά προορίζονταν για τον Σαμάνο της κάθε κοινότητας, που μετά την κατανάλωση του μανιταριού στις σαμανικές τελετές ερχόταν σε έκσταση και πρόσφερε τα ούρα του προς κατανάλωση στον απλό λαό.
Οι δραστικές ουσίες είναι η μουσκιμόλη και το ιβοτενικό οξύ. Αυτές σχετίζονται δομικά τόσο μεταξύ τους αλλά και με δύο κύριους νευροδιαβιβαστές του κεντρικού νευρικού συστήματος, τον GABA και το γλουταμικό οξύ. Και όπως λέει και η λέξη, οι νευροδιαβιβαστές είναι η αλληλογραφία του νευρικού συστήματος. Εκκρίνονται από ένα νευρικό κύτταρο στις συνάψεις, τα σημεία που το νευρικό κύτταρο πλησιάζει άλλα νευρικά κύτταρα, και μπαίνουν μέσα στην ειδική ταχυδρομική θυρίδα (υποδοχέας) του επόμενου νευρικού κυττάρου, διαδίδοντας την πληροφορία. Η μουσκιμόλη και το ιβοτενικό οξύ, μπαίνουν στις «θυρίδες» των νευρικών κυττάρων αλλοιώνοντας όλη τη ροή πληροφορίας που διαδίδεται στο νευρικό σύστημα. Σε αυτήν ακριβώς την ιδιότητά τους οφείλονται και τα συμπτώματα δηλητηρίασης και παραισθήσεων μετά την κατανάλωση ωμής Amanita muscaria.
Η Amanita muscaria δεν συνάρπασε μόνο τα στρουμφάκια και τους Σαμάνους της Σιβηρίας. Λέγεται ότι τις ιδιότητές της γνώριζαν και οι Βίκινγκς που την κατανάλωναν για να αντλήσουν από αυτή την πολεμική ορμή τους.
Τα μανιτάρια αποτελούν το ορατό μέρος πολυκύτταρων μυκήτων με τη χαρακτηριστική μορφή «ομπρέλας». Κάποια από αυτά έχουν εντυπωσιακά χρώματα, κάποια καλλιεργούνται και τρώγονται, άλλα περιέχουν τοξικές ουσίες, όλα τους όμως είναι πανέμορφα. Ο Σεπτέμβρης θεωρείται ο μήνας των μανιταριών, γιατί μαζί με τις βροχές του Σεπτέμβρη έρχονται στο φως κι αυτά τα υπέροχα στολίδια του δάσους.
Την επόμενη φορά που θα βρεθείς στο δάσος το φθινόπωρο, ψάξε για αυτό το όμορφο μανιτάρι που έχει συναρπάσει τόσους πολιτισμούς, από τους Βίκινγκς μέχρι στα Στρουμφάκια στις τηλεοράσεις μας. Είναι σίγουρα ωραία φωτογραφία για το Instagram.
Τι να θυμάσαι:
Στρουμφάκια δεν υπάρχουν.
Μην χάσεις την ευκαιρία να απολαύσεις έναν φθινοπωρινό περίπατο στο βουνό.
Και που ξέρεις... ίσως να μπορέσεις να ανακαλύψεις κι εσύ τέτοια μικρά στολίδια της φύσης.
Τα μανιτάρια αποτελούν μια ομάδα μυκήτων με είδη που περιέχουν τοξίνες. Τόσο η ταξινομία τους, όσο και η διαχείρισή τους αποτελούν πρόκληση για τους επιστήμονες. Γι' αυτό δεν συνίσταται η κατανάλωση άγριων μανιταριών.
Τι να κάνω όταν συναντήσω μια Amanita muscaria;
Μα φυσικά άρπαξε το κινητό σου, βγάλτην μια φωτογραφία που κολακεύει τη σιλουέτα της και στείλτη μας στον λογαριασμό μας στο Instagram ή στο Facebook.
Και που ξέρεις... Μπορεί να είσαι το επόμενο tag μας...
Καλό φθινόπωρο!