Podcasts
Νοέμβριος
03.11.2020
#σανσήμερα το 1841, γεννήθηκε ο Δανός Βοτανικός Eugenius Warming, ο οποίος θεωρείται ο ιδρυτής του κλάδου Οικολογίας των Φυτών.
Η επιρροή του Warming στην ανάπτυξη του τομέα της Οικολογίας είναι αξιοσημείωτη. Έγραψε το πρώτο βιβλίο για την Οικολογία των Φυτών (1895), αποδεικνύοντας πώς οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ φυτών, ζώων και άλλων οργανισμών σε ένα βιότοπο σχηματίζουν μια κοινότητα που διαμορφώνεται από περιβαλλοντικές συνθήκες. Αν και ο όρος οικολογία είχε ήδη επινοηθεί το 1866 από τον Ernst Haeckel, ο Warming παρείχε τη θεωρητική βάση για την έρευνα στον τομέα στο πλαίσιο της βοτανικής.
Ο Warming ταξίδεψε σε πολλά μέρη όπως Γροιλανδία, Νορβηγία, Δυτικές Ινδίες και Βενεζουέλα για να μελετήσει όλο το φάσμα από εύκρατα έως τροπικά ενδιαιτήματα. Το ταξίδι του στη Lagoa Santa της Βραζιλίας ήταν καθοριστικό για τη μελλοντική του δουλειά, συλλέγοντας 2600 είδη φυτών, εκ των οποίων 370 αποδείχτηκαν νέα στην επιστήμη!
13.11.2020
#σανσήμερα το 1893 γεννήθηκε ο Αμερικανός Βιοχημικός Edward Adelbert Doisy.
Τιμήθηκε, μαζί με τον Henrik Dam, με Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής (1943) για την ανακάλυψη της χημικής φύσης της βιταμίνης Κ. Η βιταμίνη Κ είναι απαραίτητη βιταμίνη για την πήξη του αίματος. Η ταυτοποίησή της έγινε από τον Henrik Dam, ενώ ο Doisy απομόνωσε δύο μορφές της, καθορίζοντας τις χημικές τους δομές και το 1939 κατάφερε την εργαστηριακή σύνθεσή της.
Επιπλέον ο Doisy συνεργάστηκε με τον εμβρυολόγο Edgar Allen στην ανάπτυξη τεχνικών ανάλυσης για την έρευνα των ορμονών του φύλου. Το 1929 απομόνωσε την ορμόνη οιστρόνη, ενώ το 1936, σε συνεργασία με τους MacCorquodale και Thayer, απομόνωσε την οιστραδιόλη από τις ωοθήκες χοίρων. Καθοριστική ήταν η συμμετοχή του στην απομόνωση και στον προσδιορισμό της ινσουλίνης καθώς και στην έρευνα των αντιβιοτικών.
Υπόδειγμα καθηγητή και ανθρώπου, δίδασκε Βιοχημεία στο πανεπιστήμιο του Saint Louis όπου το τμήμα Βιοχημείας πήρε το όνομά του προς τιμήν του.
16.11.2020
#σανσήμερα το 1852 γεννήθηκε ο Αυστρο-Γερμανός φυσιολόγος Maximilian Ruppert Franz von Frey ο οποίος μελέτησε τον πόνο από μηχανική πίεση, δημιουργώντας την ομώνυμη μέθοδο για τον προσδιορισμό του.
Ο Frey εισήγαγε γύρω στο 1890 την έννοια της αίσθησης του πόνου ξεχωρίζοντάς τον, από την αφή και την αίσθηση της θερμοκρασίας. Μελέτησε τους αισθητήρες μηχανικού πόνου στο δέρμα, διαχωρίζοντάς τους από αυτούς που αντιλαμβάνονται τον πόνο λόγω θερμικών ή χημικών ερεθισμάτων. Χαρακτηριστικά, περιέγραφε το δέρμα ως ένα «μωσαϊκό κουκίδων» με αισθητήρες που αντιλαμβάνονται ξεχωριστά τη μία ή την άλλη αίσθηση.
Ο Frey δημιούργησε το ομώνυμο εργαλείο για την αντίληψη του μηχανικού πόνου. Αποτελείται από λεπτά καλιμπραρισμένα ινίδια (Von Frey filaments) που χρησιμοποιούνται για άσκηση πίεσης στο δέρμα του ατόμου υποδεικνύοντας ποιο είναι το κατώφλι αίσθησης του πόνου. Η μέθοδος Von Frey χρησιμοποιείται τόσο κλινικά όσο και σε εργαστηριακές μελέτες για την εκτίμηση του πόνου από μηχανική πίεση.
26.11.2020
#σανσήμερα το 1948 γεννήθηκε η Αυστραλο-Αμερικανή βιοχημικός Elizabeth Helen Blackburn. Έλαβε βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής το 2009, μαζί με την Carol W. Greider και τον Jack W. Szostak, για την ανακάλυψη του ενζύμου τελομεράση, που έχει ονομαστεί και ως το «ένζυμο της αθανασίας». Αποτελεί την 1η Αυστραλή Νομπελίστα.
Κατά τη μεταδιδακτορική της διατριβή στο Yale University εντρύφησε στη μελέτη των τελομερών - ο τομέας όπου συνεχίζει μέχρι και σήμερα. Έχει κάνει έρευνα σε κορυφαία πανεπιστήμια, όπως το Cambridge University και το University of California San Francisco, ενώ σημαντική είναι η δράση της και στον τομέα της βιοηθικής.
Τα τελομερή βρίσκονται στα άκρα των χρωμοσωμάτων, και παρόλο που τα ίδια δεν περιέχουν σημαντική γενετική πληροφορία, αποτελούν έναν απαραίτητο προστατευτικό μηχανισμό του DNA. Η φθορά τους έχει συσχετιστεί με το γήρας και τον καρκίνο. Το ένζυμο τελομεράση δημιουργεί τα τελομερή και αντιμετωπίζει αυτή τη φθορά, επιμηκύνοντάς τα. Έχει ονομαστεί και «ένζυμο της αθανασίας» λόγω του ότι επιβραδύνει, και πιθανό, αναστέλλει τη γήρανση των κυττάρων. Για παράδειγμα, σε μακρές περιόδους τοξικού στρες παρατηρείται επιτάχυνση της γήρανσης σε κυτταρικό επίπεδο και μετράται ως αποτέλεσμα φθοράς στα τελομερή.
07.11.2020
#σανσήμερα το 1867 γεννήθηκε η Πολωνή φυσικός Marie Skłodowska Curie η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με Νόμπελ, και η μόνη γυναίκα που κέρδισε το βραβείο σε δύο διαφορετικούς τομείς.
Από μικρή είχε ανακαλύψει την αγάπη της για την επιστήμη, αδράζοντας κάθε ευκαιρία για να εμπλουτίζει τις γνώσεις της. Το 1891 μετακόμισε στο Παρίσι όπου συνέχισε τις σπουδές της στη φυσική και στα μαθηματικά στο πανεπιστήμιο Sorbonne.
Εκεί γνώρισε τον Pierre Curie και μαζί πορεύθηκαν ως σύζυγοι αλλά και συνάδελφοι. Τιμήθηκαν με Νόμπελ Φυσικής το 1903, μαζί με τον καθηγητή Henri Becquerel, για την ανακάλυψη της ραδιενέργειας – μάλιστα η Curie εισήγαγε τον όρο. Μέσα από αυτήν την έρευνά τους οι Curie ανακάλυψαν για πρώτη φορά τα ραδιενεργά στοιχεία ράδιο και πολώνιο.
Το 1911 η Marie Curie έλαβε το Νόμπελ Χημείας για την ανακάλυψη του ραδίου και πολωνίου και την απομόνωση και μελέτη της φύσης του ραδίου.
Επιπλέον, κατά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο δημιούργησε φορητές μονάδες ακτίνων Χ για τη διενέργεια ακτινογραφιών κοντά στο μέτωπο.
14.11.2020
#σανσήμερα το 1891 γεννήθηκε ο Καναδός γιατρός και επιστήμονας Frederick Grant Banting ο οποίος ανακάλυψε την ινσουλίνη λαμβάνοντας βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής σε ηλικία μόλις 32 ετών, μαζί με τον συνεργάτη του John MacLeod.
Ο Banting είχε επικεντρωθεί στην ασθένεια του διαβήτη, μια ασθένεια στην οποία η γλυκόζη συσσωρεύεται σε ασυνήθιστα υψηλές ποσότητες στο αίμα. Ήταν ήδη γνωστό ότι προκαλείται από έλλειψη μιας ορμόνης που εκκρίνεται από το πάγκρεας αλλά το ποια δεν ήταν γνωστό. Δουλεύοντας στο εργαστήριο του John MacLeod, ο Banting μαζί με τον βοηθό του Charles Best κατάφεραν να απομονώσουν την ινσουλίνη σε μια μορφή αποτελεσματική στη θεραπεία του διαβήτη σε ανθρώπους. Ήταν η πρώτη αποτελεσματική θεραπεία για τον διαβήτη!
Η ανακάλυψη του Banting οδήγησε εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως στο να παρατείνουν τη ζωή τους για δεκαετίες και να μπορούν να ζήσουν φυσιολογικά.
16.11.2020
🗓#ΣανΣήμερα το 1919, γεννήθηκε η Αφροαμερικανίδα γιατρός και χειρούργος, Jane Cooke Wright.
🙏 Πρωτοπόρος στην έρευνα του καρκίνου, συνέβαλε κατά πολύ στην εξέλιξη της χημειοθεραπείας καθώς και στη χρήση του φαρμάκου μεθοτρεξάτη στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού και του δέρματος. Μελέτησε πλήθος αντικαρκινικών παραγόντων και ανέπτυξε καινούργιες τεχνικές χορήγησης χημειοθεραπείας, η οποία μέχρι τότε βρισκόταν κυρίως σε πειραματικό στάδιο. Παράλληλα, η Wright ανέπτυξε την τεχνική χρήσης καλλιεργειών ανθρώπινων καρκινικών ιστών στη μελέτη των αντικαρκινικών φαρμάκων, περιορίζοντας έτσι τη χρήση πειραματοζώων στην έρευνα του καρκίνου.
🏆 Η Dr. Jane C. Wright υπήρξε η πιο υψηλόβαθμη Αφρικανοαμερικανή γυναίκα σε αμερικανικό ιατρικό ίδρυμα, ενώ ήταν και η πρώτη γυναίκα που εκλέχθηκε ως πρόεδρος της New York Cancer Society το 1971. Επίσης, ανέπτυξε την ερευνητική συνεργασία για τον καρκίνο μεταξύ ερευνητών στην Ασία, την Ανατολική Ευρώπη, την Σοβιετική Ένωση και την Κίνα. Η 40ετής καριέρα της υπήρξε ορόσημο στη μελέτη της θεραπείας του καρκίνου, καθώς και στην ανέλιξη των γυναικών στην επιστήμη.
29.11.2020
#σανσήμερα το 1857, γεννήθηκε ο Γερμανο-Αυστριακός παιδίατρος Theodor Escherich. Ο Escherich έγινε γνωστός για την ανακάλυψη και το χαρακτηρισμό του βακτηριδίου Escherichia coli. Ακόμα, υπήρξε εξαιρετικά ευαισθητοποιημένος για τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας των νεογνών και συνέβαλε καθοριστικά στην ίδρυση του Imperial Institute of Maternal and Infant Care. Το 1894 έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Graz ενώ το 1902, έγινε καθηγητής παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης.
Ο Theodor Escherich ολοκληρώνοντας τις σπουδές του ως ιατρός, έδειξε ενδιαφέρον για την παιδιατρική, καθώς και την βακτηριολογία. Το 1886, στο Μόναχο ασχολήθηκε με τη μελέτη του γαστρεντερικού συστήματος και της πέψης σε συνδυασμό με την φυσιολογική βακτηριακή χλωρίδα, εστιάζοντας την έρευνά του κυρίως σε νεογνά. Το ίδιο έτος εξέδωσε και μια επιστημονική εργασία με τα ευρήματά του, στην οποία και πρωτοπαρουσιάστηκε το βακτήριο που αυτός αποκαλούσε «bacterium coli commune». Αργότερα το βακτήριο αυτό μετονομάστηκε προς τιμήν του σε Escherichia coli. Αποτελεί μέρος της φυσιολογικής χλωρίδας του εντέρου, ωστόσο η παρουσία του σε άλλους ιστούς το καθιστά παθογόνο.
Επιστήμονας διεθνής αναγνώρισης, γνωστός για την ευγένεια και την πειθαρχία του, αγαπητός στους συνεργάτες, τους ασθενείς και την οικογένειά του αποτέλεσε πρότυπο ιατρού αλλά και ανθρώπου.